Cavab: Beynəlxalq Olimpiya Komitəsi (IOC) tərəfindən Beynəlxalq Test Agentliyinə (ITA) 2024 Paris Yay Olimpiya Oyunları zamanı Dopinq Nəzarəti fəaliyyətlərini həyata keçirmək səlahiyyəti verilmişdir.
Cavab: Beynəlxalq Olimpiya Komitəsinin (IOC) Antidopinq Qaydaları Olimpiya Kəndinin açılış (18 iyul 2024-cü il) tarixindən Oyunların Bağlanış Mərasiminədək (11 avqust 2024-cü il) qüvvədədir.
Cavab: Paris 2024 Təşkilat Komitəsi Olimpiya Oyunları zamanı Nümunə Toplama Səlahiyyəti üçün cavabdehdir.
Cavab: AFLD, Beynəlxalq Test Agentliyi (ITA) ilə sıx əməkdaşlıq edərək Olimpiya Oyunlarından əvvəl və oyunlar zamanı Dopinq Nəzarəti fəaliyyətlərini həyata keçirəcək.
Cavab: IOC adından ITA AQP nəticələrinin idarə edilməsindən cavabdehdir. Əgər AQP təsdiqlənərsə, ITA İdman Arbitraj Məhkəməsinin Antidopinq Bölməsinə (CAS ADD) müraciət edəcək.
Cavab: IOC, oyunlar zamanı antidopinq proqramının ümumi idarəetməsindən, ITA-nın Dopinq Nəzarəti fəaliyyətlərinin həyata keçirilməsinə nəzarətdən, risk qiymətləndirilməsindən, test bölüşdürmə planlanından, Terapevtik İstifadə üçün İstisnalardan (Tİİ) və nəticələrin idarə edilməsindən cavabdehdir.
Cavab: Əsas əməkdaşlıq edən təşkilatlara IOC, ITA, Paris 2024 Təşkilat Komitəsi və Fransa Milli Antidopinq Agentliyi (AFLD) daxildir.
Cavab: Əgər AQP aşkar edilərsə, ITA nəticələrin idarə edilməsi prosesini həyata keçirəcək, o cümlədən CAS Antidopinq Bölməsinə müraciət edəcək. İdmançı pozuntunun ciddiliyinə görə diskvalifikasiya və dayandırma daxil olmaqla sanksiyalarla üzləşə bilər.
Cavab: CAS Antidopinq Bölməsi oyunlar zamanı AQP-lər ilə bağlı mübahisələri həll etmək üçün məsuliyyət daşıyır. CAS dinləmələri idarə edərək idmançılar üçün düzgün prosedurun təmin olunmasını təmin edəcək.
Cavab: Qadağan edilmiş Siyahı Ümumdünya Antidopinq Agentliyi (WADA) tərəfindən nəşr olunan, idmanda qadağan olunmuş maddələr və metodları göstərən sənəddir. 2024 Qadağan edilmiş Siyahı müxtəlif dillərdə, o cümlədən Azərbaycan, ingilis, ərəb, fransız, alman və ispan dillərində mövcuddur. Bu siyahı WADA, AMADA və ITA-nın veb-saytlarından əldə edilə bilər.
Cavab: İdmançılar bütün dərmanların, o cümlədən reseptlə və ya reseptsiz olanların tərkibində qadağan edilmiş maddələr olmadığını yoxlamalıdırlar. Onlar komanda həkimlərinə müraciət etməli, Global Drug Reference Online (Global DRO) və ya AFLD platformasından istifadə etməlidirlər.
Cavab: Qida əlavələrinin istifadəsi ciddi istehsal və etiketləmə nəzarətlərinin olmaması səbəbindən qadağan olunmuş maddələrlə kontaminasiya ola bilər. Bu, müsbət dopinq testinə və AQP-yə səbəb ola bilər. İdmançılara Qadağan edilmiş Siyahını yoxlamadan və tibbi personal ilə məsləhətləşmədən qida əlavələrindən istifadə etmələri məsləhət görülmür.
Cavab: İdmançılar dərmanlarının statusunu yoxlamaq üçün komanda həkimlərinə və ya tibbi dəstək personalına müraciət edə, Global Drug Reference Online (Global DRO) bazasından və ya Fransada olduqları təqdirdə AFLD platformasından istifadə edə bilərlər. Bu resurslar dərmanların tərkibində qadağan olunmuş maddələrin olub-olmadığını müəyyən etməyə kömək edir.
Cavab: İdmançılar və onların köməkçi heyəti tramadol ilə bağlı əsas dəyişiklikdən xəbərdar olmalıdırlar. WADA tramadol haqqında məlumat vərəqi hazırlamışdır. Bu vərəq WADA-nın veb-saytında mövcuddur. İdmançılar və onların köməkçi heyəti bu qadağanın təsirlərini başa düşmək üçün bu vərəqi nəzərdən keçirməlidirlər.
Cavab: Komanda həkimləri idmançıların dərmanların statusu barədə məsləhət vermək, Qadağan edilmiş Siyahını yoxlamaq, təyin olunan dərmanların təhlükəsiz və antidopinq qaydalarına uyğun olub-olduğunu təmin etmək üçün məsuliyyət daşıyır.
Cavab: WADA Qadağan edilmiş Siyahını hər il yeniləyir və bu siyahı hər ilin 1 yanvar tarixində qüvvəyə minir. İdmançılar hər hansı dəyişikliklərdən xəbərdar olmaq üçün məlumatlı olmalıdırlar ki, son zamanlar siyahıya əlavə edilmiş maddələrdən təsadüfən istifadə etməsinlər.
Cavab: İdmançılar Qadağan edilmiş Siyahıda olan dərmandan istifadə etməzdən əvvəl Terapevtik İstifadə üçün İstisnalar (Tİİ) üçün müraciət etməlidirlər. Bu, dərmanı qanuni tibbi səbəblərə görə istifadə etmək üçün lazım olan icazəni təmin edir.
Cavab: Reseptsiz dərmanlar və qida əlavələrinin tərkibində qadağan olunmuş maddələr ola bilər və ya kontaminasiya halları baş verə bilər. İdmançılar təsadüfi dopinq halının qarşısını almaq üçün bu məhsulların statusunu yoxlamalı və ehtiyatlı olmalıdırlar.
Cavab: Tİİ idmançının tibbi səbəblərə görə qadağan olunmuş maddə və ya metoddan istifadə etməsinə icazə verən bir sənəddir. Bu sənəd, tibbi vəziyyəti olan idmançıların lazımi müalicə aldıqda yarışmağa davam etməsinə imkan verir.
Cavab: İdmançılar ITA tərəfindən təyin olunmuş Beynəlxalq Tİİ Komitəsinə (ITUEC) detallı tibbi sənəd təqdim etməklə Tİİ üçün müraciət etməlidirlər. Müraciət qadağan olunmuş maddənin və ya metodun istifadəsinin zəruriliyini dəstəkləyən tibbi sənədləri əhatə etməlidir. 2024 Paris Yay Olimpiya Oyunları üçün Tİİ prosesi haqqında daha ətraflı məlumatı ITA-nın veb-saytında tapa bilərsiz.
Cavab: Milli antidopinq təşkilatı və ya Beynəlxalq Federasiya (BF) tərəfindən verilmiş Tİİ-si olan idmançılar Beynəlxalq Paralimpiya Komitəsinə (BPK) tanınma üçün müraciət etməlidirlər. Tİİ, ADAMS-da qeydiyyata alınmalı və BPK tərəfindən tanınarsa, idmançıya bildiriləcəkdir.
Cavab: 5 avqust 2024-cü il tarixindən etibarən, bütün idmançılar BPK Tİİ Komitəsinə ADAMS vasitəsilə və ya tue@paralympic.org e-poçt ünvanına ingilis dilində tamamlanmış Tİİ müraciətini tibbi sənədlərlə birlikdə təqdim etməlidirlər. Tİİ, yalnız Oyunlar müddəti üçün etibarlı olacaqdır.
Cavab: Tİİ imtina edilməsinin ən əsas səbəbi düzgün tibbi sənədlərin olmamasıdır. İdmançılar və onların tibbi personalı bütün tibbi müalicələri, düzgün diaqnozları və müalicə planlarını diqqətlə sənədləşdirməlidirlər.
Cavab: Tİİ verilməsi üçün əsas meyarlar qadağan olunmuş maddənin və ya metodun tibbi vəziyyəti müalicə etmək üçün zəruri olduğunu göstərən detallı tibbi sənədlərin təqdim edilməsini, uyğun alternativ müalicənin olmadığını və maddənin istifadəsinin performansı əhəmiyyətli dərəcədə artırmadığını göstərməlidir.
Cavab: Bəli, idmançılar təcili və təxirəsalınmaz hallarda və ya müalicədən əvvəl Tİİ-yə müraciət etmək üçün kifayət qədər vaxt olmadığı hallarda retroaktiv Tİİ üçün müraciət edə bilərlər. Retroaktiv Tİİ-lərin şərtləri Terapevtik İstifadə üçün İstisnalar Beynəlxalq Standartında (ISTUE) göstərilmişdir.
Cavab: Tİİ-nin müddəti tibbi vəziyyət və müalicədən asılıdır. Bəzi Tİİ-lər müəyyən bir müddət üçün etibarlıdır, digərləri isə müntəzəm olaraq nəzərdən keçirilməli və yenilənməlidir. İdmançılar Tİİ-lərinin xüsusi şərtlərini yoxlamalıdırlar.
Cavab: Tİİ müraciəti imtina edilərsə, idmançı qərarı müvafiq orqana, məsələn, Tİİ Komitəsinə və ya İdman Arbitraj Məhkəməsinə (CAS) apelyasiya üçün müraciət edə bilər. Onlar imtina səbəblərini nəzərdən keçirməli, lazım olan əlavə tibbi sübutları toplamalı və apelyasiya prosedurlarını izləməlidirlər.
Cavab: Dəqiq məkan məlumatı effektiv yarışdan kənar testlər üçün vacibdir, bu da idmançıların istənilən vaxt test üçün əlçatan olmasını təmin edir. Bu, antidopinq proqramının bütövlüyünü qorumağa və təmiz idmançıları müdafiə etməyə kömək edir.
Cavab: Olimpiya Oyunları zamanı idmançıların məkan məlumatlarını idarə etmək üçün ITA Rooming List App tətbiqindən istifadə olunacaq. Milli Olimpiya Komitələri (MOK) bu tətbiq vasitəsilə öz nümayəndə heyətlərindəki bütün idmançılar üçün otaq məlumatlarını təmin etməlidirlər.
Cavab: MOK bütün idmançılar üçün qalma müddətini və məkan məlumatlarını daxil etməlidir və idmançıların otaq təyinatlarında hər hansı dəyişiklik olduğu halda məlumatları yeniləməlidir. Bu məlumat idmançıların Olimpiya Kəndinə və ya digər rəsmi yerlərə gəlişindən sonra 24 saat ərzində təmin edilməlidir.
Cavab: Milli Paralimpiya Komitələri (MPK) bütün idmançılar üçün səyahət cədvəlləri, otaq təyinatları və hər hansı xüsusi yerləşdirmə məlumatlarını vaxtında və dəqiq şəkildə təmin etməlidirlər. Bu məlumat MPK-nın son Qeydiyyat Görüşündən sonra 24 saat ərzində təqdim edilməli və zərurət olduqda yenilənməlidir.
Cavab: Məkan məlumatının dəqiq təmin edilməməsi idmançılar və MOK/MPK üçün intizam nəticələrinə səbəb ola bilər. Bu, Paralimpiya Oyunları zamanı məkan məlumatı vəzifələrini yerinə yetirməyən BPK-lər üçün maliyyə sanksiyalarını əhatə edə bilər.
Cavab: ITA Rooming List App tətbiqi nümayəndə heyətinə daxil olan bütün idmançıların otaq məlumatlarının toplanması və idarə edilməsi üçün istifadə olunur. Bu, idmançıların dopinq nəzarəti məqsədləri üçün asanlıqla tapılmasını təmin etməyə kömək edir.
Cavab: MOK ITA Rooming List App tətbiqindən istifadə edərək məkan məlumatını yeniləyə bilər. Onlar bütün idmançılar üçün məkan məlumatını və qalma müddətində hər hansı dəyişiklikləri daxil etməli və məlumatların vaxtında yeniləndiyinə əmin olmalıdırlar.
Cavab: İdmançılar məkan məlumatlarını təmin etməzsə, onlar intizam tədbirləri, o cümlədən sanksiyalarla üzləşə bilərlər.
Cavab: İdmançılar məkan məlumatlarında hər hansı dəyişiklikləri dərhal yeniləməlidirlər. Qalma müddətləri, otaq dəyişiklikləri və ya digər müvafiq məlumatlar dəyişdikdə, məlumatların yenilənməsi üçün ən qısa müddət verilir.
Cavab: Dopinq testləri həm yarış zamanı, həm də yarışdan kənar dövrlərdə həyata keçirilə bilər. Olimpiya Oyunları zamanı testlər günün istənilən vaxtında həyata keçirilə bilər.
Cavab: Dopinq testləri idmançıların qan və ya sidik nümunələrinin toplanması yolu ilə həyata keçirilir. Nümunələr akkreditə olunmuş laboratoriyalarda analiz edilir.
Cavab: İdmançılar təsadüfi seçilə bilər və ya xüsusi hədəflənmiş test proqramlarının bir hissəsi kimi seçilə bilər. Risk faktorları və performans səviyyələri də nəzərə alınaraq seçilmə halları ola bilər.
Cavab: İdmançılar nümunə toplama prosesində müşayiət olunma, nümunənin düzgün toplanması və etibarlı olması üçün hüquqlara malikdirlər. Onlar həmçinin öz hüquqları və vəzifələri barədə məlumat almaq hüququna sahibdirlər.
Cavab: Nümunə toplama prosedurları WADA-nın Beynəlxalq Standartlarına uyğun həyata keçirilməlidir. İdmançılar nümunə toplama yerinə vaxtında gəlməli, düzgün nümunə verməli və tələb olunan sənədləri doldurmalıdırlar.
Cavab: Nümunə verməkdən imtina edən idmançılar antidopinq qayda pozuntusu etmiş sayılırlar və ciddi sanksiyalarla üzləşə bilərlər, bu da yarışlardan diskvalifikasiya və ya dayandırma cəzasına səbəb ola bilər.
Cavab: Nümunələr akkreditə olunmuş laboratoriyalarda analiz edilir və bu proses bir neçə mərhələdən ibarətdir: nümunənin qeydiyyatı, analiz üçün hazırlıq, analiz və nəticələrin yoxlanması. Bütün mərhələlər WADA-nın Beynəlxalq Standartlarına uyğun həyata keçirilir.
Cavab: Pozitiv test nəticəsi idmançının nümunəsində qadağan olunmuş maddə və ya onun metabolitləri aşkar edildiyi halda baş verir. Belə bir halda idmançıya məlumat verilir və nəticələrin idarə edilməsi prosesi başlanır.
Cavab: Pozitiv test nəticəsi halında idmançının B nümunəsinin analizini tələb etmək, müstəqil dinləmə tələb etmək və hüquqi nümayəndə ilə müdafiə etmək hüququ var. İdmançılar həmçinin nəticələrə apelyasiya verə bilərlər.
Cavab: WADA akkreditə olunmuş laboratoriyalar antidopinq testlərinin yerinə yetirilməsi üçün WADA tərəfindən tanınmış və akkreditə edilmiş laboratoriyalardır. Bu laboratoriyalar idmançıların qan və sidik nümunələrini analiz edirlər.
Cavab: WADA akkreditə olunmuş laboratoriyalar idmançıların nümunələrini analiz edir, qadağan olunmuş maddələrin və metodların izlərini aşkar edir və analiz nəticələrini antidopinq təşkilatlarına bildirir. Onlar WADA-nın Beynəlxalq Standartlarına uyğun işləyirlər.
Cavab: WADA akkreditə olunmuş laboratoriyalar seçilməzdən əvvəl ciddi meyarlarla qiymətləndirilir və müntəzəm olaraq yoxlanılır. Onlar WADA-nın müəyyən etdiyi yüksək standartlara cavab verməlidirlər.
Cavab: Laboratoriyalar qadağan olunmuş maddələri aşkar etmək üçün yüksək dəqiqlikli texnologiyalardan və metodlardan, o cümlədən kütləvi spektrometriya və xromatoqrafiya kimi metodlardan istifadə edirlər.
Cavab: Test nəticələrinin etibarlılığı müntəzəm keyfiyyət nəzarəti və laboratoriyaların WADA-nın Beynəlxalq Standartlarına uyğun işləməsi ilə təmin edilir. Laboratoriyalar nümunə toplama, analiz və nəticələrin bildirilməsi prosesində yüksək dəqiqlik və dürüstlük nümayiş etdirməlidirlər.
Cavab: Laboratoriyalar analiz nəticələrini müvafiq antidopinq təşkilatlarına bildirirlər. Nəticələr analiz bitdikdən sonra dərhal və təhlükəsiz şəkildə ötürülür.
Cavab: WADA akkreditə olunmuş laboratoriyaların fəaliyyətini müntəzəm olaraq yoxlayır və qiymətləndirir. Laboratoriyalar WADA-nın Beynəlxalq Standartlarına uyğun işləmək üçün daimi nəzarətdədirlər.
Cavab: WADA laboratoriyaların akkreditasiyasını ciddi qiymətləndirmə, müntəzəm yoxlama və keyfiyyət nəzarəti prosesləri vasitəsilə təmin edir. Laboratoriyalar WADA-nın tələb etdiyi yüksək standartlara cavab verməlidirlər.
Cavab: Akkreditə olunmuş laboratoriyalarda idmançıların qan və sidik nümunələri analiz edilir. Bu nümunələr qadağan olunmuş maddələrin və metodların izlərini aşkar etmək üçün test edilir.
Cavab: Dopinq testinin nəticəsi müsbət çıxarsa, idmançıya məlumat verilir və nəticələrin idarə edilməsi prosesi başlanır. Bu prosesdə idmançının hüquqları və vəzifələri barədə məlumat verilir və o, müstəqil dinləmə tələb edə bilər.
Cavab: Dopinq pozuntusu edən idmançılar diskvalifikasiya, yarışlardan kənarlaşdırma, medal və nəticələrin ləğvi, maliyyə cəzaları və digər sanksiyalarla üzləşə bilərlər. Sanksiyaların ciddiliyi pozuntunun növünə və vəziyyətə görə dəyişir.
Cavab: Dopinq nəticələri idmançıların karyerasına ciddi təsir edir. Diskvalifikasiya, maliyyə itkiləri, sponsorluk müqavilələrinin ləğvi və reputasiya zədələnməsi kimi nəticələr idmançıların karyerasını mənfi təsir edə bilər.
Cavab: Dopinq pozuntusu edən idmançılar antidopinq təşkilatının qərarına qarşı müstəqil bir orqana, məsələn, İdman Arbitraj Məhkəməsinə (CAS) apelyasiya edə bilərlər. Onlar apelyasiya prosesini izləmək üçün hüquqi yardım ala bilərlər.
Cavab: Dopinq nəticələri ilə bağlı ictimaiyyətə adətən idmançının adı, pozuntunun növü və tətbiq edilən sanksiyalar barədə məlumat verilir. Antidopinq təşkilatları bu məlumatları rəsmi saytlarında və ya mətbuat açıqlamalarında yayımlayırlar.
Cavab: Bəli, pozitiv test nəticəsi olan idmançılar nümunənin B hissəsinin təkrar analizini tələb edə bilərlər. Bu hüquq onlara nəticələrin düzgünlüyünü və etibarlılığını yoxlamaq üçün verilir.
Cavab: Nəticələrin idarə edilməsi prosesi antidopinq qayda pozuntularının təsdiqlənməsi və sanksiyaların tətbiqi ilə bağlı prosedurların yerinə yetirilməsini əhatə edir. Bu proses idmançının hüquqlarının qorunmasını və ədalətli mühakimə olunmasını təmin edir.
Cavab: Dopinq pozuntusu olan idmançının nümunənin B hissəsinin analizini tələb etmək, müstəqil dinləmə tələb etmək, hüquqi nümayəndə ilə müdafiə etmək və apelyasiya etmək hüquqları vardır. Onlar həmçinin nəticələrə apelyasiya edə bilərlər.
Cavab: Nəticələrdən sonra idmançıların reabilitasiyası antidopinq təşkilatları tərəfindən dəstəklənir və onlar təhsil proqramları, məsləhət və digər reabilitasiya xidmətlərindən yararlana bilərlər. Bu, onların idmana qayıtmasını və yenidən dopinq pozuntusu etməməsini təmin etmək üçün vacibdir.
Cavab: Antidopinq qayda pozuntusu idmançının və ya idmanla bağlı şəxsin antidopinq qaydalarına riayət etməməsidir. Bu pozuntulara qadağan olunmuş maddələrin istifadəsi, nümunə verməkdən imtina və ya dopinq prosedurlarına müdaxilə daxil ola bilər.
Cavab: Antidopinq qayda pozuntusu dopinq testləri, məlumatların təhlili və digər məlumat mənbələri vasitəsilə aşkar edilir. Məlumatlar idmançının antidopinq qaydalarını pozduğunu göstərdiyi halda pozuntu qeyd edilir.
Cavab: Antidopinq qayda pozuntusunun bildirilməsi proseduru pozuntunun təsdiqi, idmançıya və ya idmanla bağlı şəxsə məlumat verilməsi və nəticələrin idarə edilməsi prosesinin başlanmasını əhatə edir. Prosedur antidopinq təşkilatları tərəfindən həyata keçirilir.
Cavab: Antidopinq qayda pozuntusunu antidopinq təşkilatları, milli antidopinq agentlikləri, beynəlxalq federasiyalar və digər idman qurumları bildirə bilər. Həmçinin, idmançılar və idmanla bağlı şəxslər də pozuntu barədə məlumat verə bilərlər.
Cavab: Pozuntu haqqında məlumat verən şəxslərin anonimliyi antidopinq təşkilatları tərəfindən ciddi şəkildə qorunur. Məlumatlar məxfi saxlanılır və yalnız müvafiq orqanlarla paylaşılır.
Cavab: Antidopinq qayda pozuntusunun təsdiqi dopinq testlərinin nəticələri, məlumatların təhlili və digər sübutlar əsasında aparılır. Antidopinq təşkilatları tərəfindən aparılan araşdırmalar pozuntunun təsdiqi üçün vacibdir.
Cavab: Antidopinq qayda pozuntusunun nəticələri antidopinq təşkilatları tərəfindən idarə olunur. Bu proses pozuntunun təsdiqi, sanksiyaların tətbiqi və idmançının və ya idmanla bağlı şəxsin hüquqlarının qorunmasını əhatə edir.
Cavab: Antidopinq qayda pozuntusunun təsdiqi üçün dopinq testlərinin nəticələri, məlumatların təhlili, şahid ifadələri və digər mötəbər sübutlar tələb olunur. Bu sübutlar pozuntunun təsdiqi üçün kifayət qədər olmalıdır.
Cavab: Pozuntu bildiriləndən sonra idmançının hüquqları arasında müstəqil dinləmə tələb etmək, hüquqi nümayəndə ilə müdafiə etmək, nümunənin B hissəsinin analizini tələb etmək və apelyasiya etmək hüquqları var. Bu hüquqlar idmançının ədalətli mühakimə olunmasını təmin etmək məqsədi daşıyır.